Pierwszy, najprostszy system kalendarzowy powstał na gruncie obserwacji zjawisk natury. Nie obejmował rachuby dni ani miesięcy, a jedynie cykle zmian w przyrodzie (okresy ciepłe-zimne, suche-mokre itp.). Pozwalał więc na planowanie terminu wypasu zwierząt, siewów oraz zbiorów upraw. Był to tzw. kalendarz słoneczny / solarny (łac. sol – słońce), bazujący na porach roku, związanych z obiegiem Słońca wokół Ziemi. Miał jednak zastosowanie głównie w rolnictwie i pasterstwie. Pory roku trwają zbyt długo i zbyt płynnie przechodzą jedna w drugą, aby mogły stanowić wygodny miernik czasu. To jedynie bardzo podstawowy podział sezonowy. Tymczasem rozwijająca się społeczność coraz częściej potrzebowała dokładniejszego określenia terminów. Łatwo ustalić datę jakiegoś wydarzenia „za 3 dni”, ale wyliczyć termin „za rok” tylko na podstawie pór roku jest już zadaniem problematycznym.
Zwrócono zatem uwagę na Księżyc, który raz jest cienki, potem okrągły, następnie znowu cienki, lecz odwrócony w drugą stronę, w końcu znika z nieba na parę dni… Zaobserwowano, że wszystkie te 4 fazy (kwadry) występują dość regularnie po sobie oraz zamykają się w stosunkowo krótkim, łatwym do ogarnięcia przedziale czasowym. Tak powstał kalendarz księżycowy / lunarny (łac. luna – księżyc) i narodziła się nowa miara czasu: miesiąc. Sposobem na jego obliczanie było mierzenie ilości dni pomiędzy konkretnymi fazami, np. od nowiu do nowiu lub od pełni do pełni. Do dzisiaj w folklorze wielu kultur, także polskim, o księżycu mówi się Miesiączek, zaś wydarzenia z niedalekiej przeszłości określa się jako zaistniałe dwa, trzy itd. księżyce (np. pełnie, czyli miesiące) temu.
Kto wpadł na pomysł stworzenia kalendarza księżycowego? Ktoś, kto nie musiał codziennie ciężko pracować, więc miał na tyle dużo wolnego czasu, aby móc systematycznie i wnikliwie obserwować naturę. Przy tym ktoś, kto swoje życie poświęcił gromadzeniu wiedzy, analizowaniu wydarzeń oraz doświadczeń, dzięki czemu zauważył tę jakże przydatną cykliczność faz Księżyca. Szamani i kapłani. Co ciekawe, kalendarzem księżycowym posługiwała się niezależnie od siebie większość starożytnych kultur. Czyli ludzie na różnych kontynentach dokonali tych samych obserwacji nieba i wyciągnęli te same wnioski.
Powyższy artykuł jest objęty licencją Creative Common Attribution & Share Alike. Licencja, której używamy oznacza, że zezwalamy na wykorzystanie w dowolny sposób treści i zdjęć zawartych w utworze – pod warunkiem podania nazwy firmy Lucrum jako autora w postaci klikalnego linku kierującego do https://www.lucrum.pl lub źródła oryginalnego tekstu w postaci klikalnego linku. Wszystkie inne użycia online bez podania klikalnego linku są zabronione.
